Κινδυνεύει η ευρωπαϊκή προοπτική της Ελλάδας;

Της ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ ΤΕΡΚΕΝΛΗ*

Για να μιλήσει κάποιος για την ευρωπαϊκή προοπτική μιας χώρας, πρέπει να διασαφηνίσει τι σημαίνει Ευρώπη.

 

Για μένα, δεν είναι απλά μια τοπογραφική, γεωγραφική απεικόνιση ενός οικοπέδου, ούτε μια οικονομική ένωση που ελέγχεται από αδιευκρίνιστα συμφέροντα και τις αγορές. Η Ευρώπη, όπως την οραματίσθηκαν οι δημιουργοί της, είναι μια νησίδα στον παγκόσμιο χάρτη. Μια νησίδα ομοψυχίας, ασφάλειας, υγείας, παιδείας, κουλτούρας, διακίνησης ιδεών, κοινωνικής πολιτικής, ανοχής και αντοχής στο διαφορετικό. Μια νησίδα πολυπολιτισμικότητας, δικαιοσύνης, εργασίας, ελευθερίας, δημιουργικότητας, αμεσότητας.

Αυτή την Ευρώπη μόνο ως μελλοντική προοπτική μπορούμε να τη φαντασθούμε, καθώς ουδέποτε τη ζήσαμε. Ίσως την ονειρευτήκαμε λιγάκι, μα το επόμενο πρωί αναζητήσαμε τον εκπρόσωπο της συντεχνίας μας για λίγη πίεση ακόμη ή τον διεφθαρμένο δημόσιο λειτουργό για λάδωμα και βόλεμα και απαιτήσαμε ένα κυνήγι μαγισσών για να τιμωρήσουμε τον διπλανό μας. Δεν ισχυρίζομαι ότι στον ελληνικό κοινωνικό ιστό δεν υπάρχουν υγιή στοιχεία, ωστόσο πάντοτε θα αναγνωρίζω ότι έχουμε τους πολιτικούς που μας αξίζουν.

Σήμερα το μόνο που απέμεινε από το αρχικό όραμα της Ενωμένης Ευρώπης είναι το κοινό νόμισμα και η δυνατότητα να βρίσκουν εύκολα, κακοπληρωμένες για τα προσόντα τους, δουλειές στην Εσπερίαν τα παιδιά μας. Ωστόσο, αυτό είναι μια αρχή. Όσο υπάρχει έστω το ευρώ, κάθε νέα μέρα αποτελεί μια νέα ευκαιρία για το επόμενο βήμα: τον εξευρωπαϊσμό της Ελλάδας.

Η… επαναστατική γυμναστική της κυβέρνησης που συνοδεύεται από κοινωνικές αβρότητες ή ύβρεις προς το εξωτερικό, οι παρελάσεις κι οι χοροί που πλαισιώνονται από καταλήψεις πανεπιστημίων και σχεδόν της Βουλής, η διγλωσσία της δημιουργικής ασάφειας, ο σκοταδισμός κι η δικτατορία των μετρίων και των συντεχνιών, η λογική του «εμείς και οι άλλοι» στην οποία εκπαιδεύονται οι Έλληνες, αυτός ο παραλογισμός του εθνικολαϊκισμού με ολίγον από ψευτοτσαμπουκά καφενείου, απομακρύνουν καθημερινά τη χώρα από την ευρωπαϊκή της προοπτική, γιατί δεν δημιουργούν απλά κλίμα αντιευρωπαϊκό, αλλά υποσκάπτουν ιδεολογικά τις αντιλήψεις των πολιτών.

Ακόμη και η παραμονή στο κοινό νόμισμα δεν μπορεί να είναι αντικείμενο μιας οικονομίστικης διαχείρισης της σχέσης μας με τους εταίρους. Δεν αφορά μόνο στη σχέση μας με αυτούς, αλλά στη σχέση μας με τον εαυτό μας ως χώρα και ως άτομα. Δεν κινδύνεψε η ευρωπαϊκή μου ταυτότητα ούτε τη μέρα που μπήκαμε στο ευρώ, ούτε τη μέρα που υπογράφηκε το μνημόνιο, αλλά κάθε μέρα που οι εκάστοτε κυβερνώντες έταζαν οτιδήποτε σε οποιονδήποτε.

Από τις συζητήσεις στη Βουλή για τις διαπραγματεύσεις, δεν έγινα σοφότερη. Ουσία μηδέν. Οι συζητήσεις ουσιαστικά περιστρέφονται μόνο γύρω από το «αιώνιο» ερώτημα για νέους φόρους, λιγότερους φόρους, περισσότερους φόρους, άλλους φόρους – με σκοπό πάντα και αποκλειστικά την «επιβίωση» της χώρας. Δεν ακούσαμε τίποτε για επενδύσεις, ανάπτυξη, πραγματική οικονομία. Μάθαμε ότι θα επαναπροσληφθούν οι απολυμένοι του Δημοσίου, αλλά δεν μάθαμε πώς θα απασχοληθούν οι απολυμένοι και οι πτωχευμένοι του ιδιωτικού τομέα. Έψαχνα να βρω λέξεις όπως: αλλαγή, μεταρρύθμιση, επανεκκίνηση, αναδιάρθρωση. Δεν βρήκα. Όλες χρησιμοποιήθηκαν στο παρελθόν μόνο ως υπόσχεση. Έχουν καεί μαζί με τους πολιτικούς που τις χρησιμοποίησαν και καμία δεν συνέβη ως γεγονός.

Πιστεύω ότι η γεωπολιτική μας θέση θα μας κρατήσει εντός ευρώ. Μα όπως το καταφέραμε μέχρι σήμερα, για ακόμη μια φορά θα βρεθούμε να ασφυκτιούμε εντός ευρώ, αλλά ουσιαστικά εκτός Ευρώπης.

---

* Η Β. Τερκενλή είναι πρώην υποψήφια βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης