Είναι δύσκολο να βάλει κάποιος ξεκάθαρο πρόσημο στην επίσκεψη Μητσοτάκη στην Άγκυρα και τη συνάντηση με τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν. Σίγουρα το καλάθι ήταν μικρό και δεν κάναμε βήματα μπροστά (ούτε οι μεν ούτε οι δε) σε καίρια ζητήματα εξωτερικής πολιτικής. Στα «σημεία» κάτι φαίνεται να κερδήθηκε, αλλά αυτό θα φανεί σε βάθος χρόνου.
Σύμφωνα με το Μαξίμου, η συζήτηση στην κλειστή συνάντηση του πρωθυπουργού με τον πρόεδρο της Τουρκίας που διήρκεσε μιάμιση ώρα, έγινε σε καλό κλίμα. Ο χρόνος διάρκειας δείχνει πως υπήρχε, τουλάχιστον, η πρόθεση από τις δύο πλευρές, να συζητήσουν τις διαφορές τους, αλλά και να διατηρήσουν τη στάση τους. Σύμφωνα με πληροφορίες, συζητήθηκαν θέματα διμερούς και διεθνούς ατζέντας, όπως η κατάσταση στη Μέση Ανατολή, οι τελευταίες εξελίξεις στη Γάζα και στην Ουκρανία.
Οι δύο ηγέτες αναγνώρισαν την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στις διμερείς σχέσεις τους τελευταίους μήνες και είναι σημαντικό ότι παρά τις διαφορές, εστίασαν στα θετικά.
Στα θετικά προσμετράται πως συνεχίζονται η συνεδριάσεις του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας- Τουρκίας με την επόμενη να πραγματοποιείται περί το τέλος του χρόνου στην Τουρκία.
Θετικό πρόσημο έχουν οι υπογραφές που έπεσαν στα μνημόνια συνεργασίας στους τομείς της υγείας και της πολιτικής προστασίας, θεωρούνται, όμως, διπλωματικές προσεγγίσεις... β' κατηγορίας κι όχι θέματα πρώτης γραμμής.

Βίζα και μεταναστευτικό

Ο πρωθυπουργός έκανε ειδική μνεία στην πρωτοβουλία χορήγησης βίζας για τα ελληνικά νησιά, ενώ δεν δίστασε να χαρακτηρίσει -στην κοινή συνέντευξη Τύπου- «άθλιους διακινητές, οι οποίοι εκμεταλλεύονται τον πόνο απελπισμένων ανθρώπων», όσους διευκολύνουν με το αζημίωτο οικονομικούς μετανάστες από διάφορες χώρες, να περάσουν, χωρίς έγγραφα, από την Τουρκία στην Ελλάδα, ακόμη και με κίνδυνο της ζωής των ανθρώπων αυτών που αναζητούν ένα καλύτερο μέλλον. Είπε, μάλιστα, πως «αυτή η συνεργασία πρέπει να συνεχιστεί και να ενταθεί. Ένας συντονισμός τον οποίο τον θέλουμε τόσο στα χερσαία όσο και στα θαλάσσια σύνορά μας», βάζοντας στα «συν» του ελληνικού καλαθιού το συγκεκριμένο θέμα.
Η τουρκική πλευρά βάζει κι αυτή θετικό πρόσημο, αφού ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε πως συμφωνεί στη χρηματοδότηση της Τουρκίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως συμφωνεί και με ευρωπαϊκό σχέδιο «ώστε να ανακουφιστεί με τη σειρά της μέσω οργανωμένων μετεγκαταστάσεων».

Σταθερή στάση στο ζήτημα των μειονοτήτων

Αρνητικό πρόσημο μπαίνει στο θέμα των μειονοτήτων. Όχι γιατί η ελληνική πλευρά έχασε κάτι, αλλά ήταν ένα «αγκάθι» και σημείο διαφωνίας, αφού ο κ. Μητσοτάκης χρειάστηκε να υπογραμμίσει, μπροστά στον Τούρκο πρόεδρο, ότι, με βάση τη Συνθήκη της Λωζάνης, έχουμε ελληνική μειονότητα στην Τουρκία και μουσουλμανική στην Ελλάδα. Και το προχώρησε παραπάνω:
«Η ελληνική μειονότητα, έστω και δραστικά μειωμένη πληθυσμιακά, εμπλουτίζει την κοινωνική και την πολιτιστική ζωή της Τουρκίας. Χρειάζεται όμως και τη στήριξη της τουρκικής πολιτείας για να συνεχίσει να το πράττει», είπε, για να προσθέσει άμεσα: «Ενώ στη Θράκη, Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι συμπολίτες μας διαβιούν αρμονικά με την ευρωπαϊκή αλλά και την ελληνική έννομη τάξη να τους εγγυάται ένα καθεστώς ίσων ευκαιριών».




«Στρογγυλεμένη» θέση για την Μονή της Χώρας και κόντρα για τη Χαμάς

Αρνητικό το πρόσημο και στο θέμα της μετατροπής της Μονής της Χώρας σε τζαμί. Ο πρωθυπουργός εξέφρασε «τη δυσαρέσκεια» της ελληνικής πλευράς για το γεγονός ότι η Μονή της Χώρας άλλαξε χαρακτήρα και θα λειτουργήσει πια ως τέμενος. Σίγουρα μια στρογγυλεμένη έκφραση και, ακόμη πιο στρογγυλεμένη ήταν η συνέχεια καθώς έθιξε μάλλον ακροθιγώς το θέμα. 
Στο θέμα της Ουκρανίας οι τόνοι ήταν, μάλλον χαμηλοί, αντίθετα με το θέμα της Χαμάς, όπου η διάσταση απόψεων ήταν ξεκάθαρη. «Με την Τουρκία δεν συμφωνούμε πάντα στα θέματα τα οποία αφορούν τη Μέση Ανατολή. Η θέση της Αθήνας είναι ότι το Ισραήλ είχε κάθε δικαίωμα να αμυνθεί σε μία αιματηρή και προκλητική εισβολή τρομοκρατών στο έδαφός του, σε μία επίθεση με θύματα αθώους, οι οποίοι δολοφονήθηκαν, απήχθησαν, βασανίστηκαν και μάλιστα από μία τρομοκρατική οργάνωση που δεν εκπροσωπεί τον παλαιστινιακό λαό. Μέχρι εδώ δεν συμφωνούμε, όμως συμφωνούμε σε άλλα. Συμφωνούμε στο ότι πρέπει να σταματήσει η ασύμμετρη χρήση βίας και το αιματοκύλισμα στην περιοχή και να οδηγηθούμε σε μία ανακωχή διαρκείας. Συμφωνούμε ότι πρέπει να προστατευτούν οι άμαχοι της Γάζας και να απελευθερωθούν οι όμηροι. Συμφωνούμε ότι οι Παλαιστίνιοι πρέπει να αποκτήσουν πρόσβαση σε ανθρωπιστική βοήθεια. Συμφωνούμε ότι αυτή τη στιγμή θα ήταν κολοσσιαίο λάθος να εκδηλωθεί μία χερσαία επίθεση στη Ράφα. Όπως επίσης συμφωνούμε και στο γεγονός ότι η μόνη βιώσιμη προοπτική είναι η επιστροφή στην πολιτική διαδικασία και η λύση των δύο κρατών, θέση την οποία υποστηρίζουμε απόλυτα και ενεργά ως μέλη της διεθνούς κοινότητας και ως χώρες της περιοχής», υπογράμμισε ο κ. Μητσοτάκης.
Στην τοποθέτηση Ερντογάν ότι η Χαμάς δεν είναι τρομοκρατική οργάνωση, ο Κ. Μητσοτάκης απάντησε: «Ας συμφωνήσουμε ότι διαφωνούμε στο θέμα αυτό, αλλά ας συμφωνήσουμε ότι συμφωνούμε στην ανάγκη αυτή τη στιγμή να υπάρχει μια άμεση κατάπαυση του πυρός και πάνω απ’ όλα να προστατευθούν οι άμαχοι Παλαιστίνιοι, που είναι και τα άδικα, τα μεγάλα θύματα αυτού του πολέμου».

Και λίγο Κυπριακό...

Φυσικά, στο Κυπριακό, το πρόσημο ήταν αρνητικό. Κανείς, βέβαια, δεν περίμενε λύση σε ένα θέμα δεκαετιών, κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης μιάμιση ώρας. Ο πρωθυπουργός το χαρακτήριζε ζήτημα «υψίστης σημασίας για την Ελλάδα» στο οποίο «προφανώς και διαφωνούμε», αφήνοντας, πάντως, ανοικτή την πόρτα στο διάλογο «στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ξεκινώντας με την εποικοδομητική συζήτηση μεταξύ των δύο μερών».
Εν κατακλείδι, όσοι μιλούσαν για μικρό καλάθι, δικαιώθηκαν...